1. Nazwa obiektu: |
Kamieniołom Kopaniny w Gałęzicach
|
2. Typ obiektu: |
odsłonięcie geologiczne sztuczne
|
3. Współrzędne GPS: |
Φ:
50° 50' 31,000"
Δ:
20° 25' 26,000"
|
4. Przynależność administracyjna: |
- świętokrzyskie - kielecki - Piekoszów (gm. wiejska)
|
4.1 Miejscowość: |
Gałęzice
|
5. Kraina geograficzna: |
|
6. Opis lokalizacji obiektu: |
Nieczynny kamieniołom znajduje się na wzniesieniu we wsi Gałęzice. Prowadzi do niego droga gruntowa, która odchodzi 300 m na północ od utwardzonej drogi lokalnej, przebiegającej przez Gałęzice z NW na SE, mającej początek przy zakładzie produkcyjnym „Miedzianka” Nordkalku (ul. Zakładowa; Rys. 1).
|
7. Forma własności terenu: |
wspólnota gruntowa
|
8. Nr i nazwa arkusza mapy: |
814 Piekoszów
|
1. Długość: | do: 205 m |
2. Szerokość: | do: 65 m |
3. Wysokość: | brak |
4. Powierzchnia: | 11000 m2 (1,000 ha) |
5. Objętość: | brak |
6. Wysokość n.p.m.: | 301 m |
7. Inne mierzalne cechy: | brak |
1. Forma własności obiektu: | wspólnota gruntowa |
2. Status: | na obszarze chronionym |
3. Status - uwagi: | Znajduje się na terenie Chęcińsko-Kieleckiego Parku Krajobrazowego, w pobliżu obszaru Natura 2000 "Wzgórza Chęcińsko-Kieleckie". |
4. Stan zachowania obiektu: | |
5. Położenie | na terenie parku |
6. Dostępność: | łatwo dostępny |
7. Ekspozycja: | dobrze wyeksponowany |
8. Ranga obiektu: | regionalna |
9. Uwagi o położeniu i dostępności: | na uboczu, 1,3 km od szlaku turystycznego |
10. Ocena atrakcyjności turystycznej: | |
11. Ocena atrakcyjności dydaktycznej: | |
12. Ocena atrakcyjności naukowej: | |
13. Ogólna ocena atrakcyjności obiektu: | Odsłonięty profil piaskowców dolnotriasowej formacji z Zagnańska. Łatwo dostępne do obserwacji struktury sedymentacyjne i powierzchnie uskokowe. |
14. Pozostałe uwagi: | brak |
1. Regiony strukturalne Polski: |
- obrzeżenie mezozoiczne Gór Świętokrzyskich
|
2. Wiek geologiczny: | |
3.1 Litologia: | |
3.2 Forma rzeźby terenu: | |
3.3 Geneza: | |
4. Opis geostanowiska: | Kamieniołom Kopaniny w Gałęzicach znajduje się na obszarze należącym do mezozoicznego obrzeżenia Gór Świętokrzyskich. Odsłaniające się w nim intensywnie czerwone piaskowce powstawały w korytach rzecznych na początku mezozoiku - we wczesnym triasie. Wykorzystywano je jako surowiec już przy budowie zamku w Chęcinach w XIII w. Obecnie eksploatowane są doraźnie przez okolicznych mieszkańców.
Piaskowce w kamieniołomie Kopaniny tworzą serię grubych ławic ( 1-2 m miąższości), średnio-, rzadziej gruboziarnistych. Cechują się charakterystyczną dla obecności żelaza w spoiwie skały, ciemnoczerwoną barwą (Fot. 1.). Miejscami występują w nich laminy kwarcowego żwiru i wypreparowane już toczeńce ilaste. Gruboławicowe piaskowce przeławicane są sporadycznie utworami mułowcowymi. W ścianach kamieniołomu widoczne są pionowe powierzchnie uskokowe (Fot. 3.).
W piaskowcach gałęzickich zaobserwować można liczne przykłady struktur depozycyjnych - warstwowania przekątnego tabularnego i rynnowego w dużej skali (Fot. 2.). Związane są one z migracją from dna w środowisku rzek roztokowych. Pod względem stratygraficznym w Kopaninach odsłaniają się utwory formacji z Zagnańska, należącej do dolnego pstrego piaskowca. |
1. Opracowanie: |
- Karolina Bieńko
- Ewelina Bąk
- Dariusz Wieczorek
|
2. Aktualizacje: |
Autor aktualizacji |
Zakres zmian |
Bieńko Karolina
02.01.2020 11:53:15
|
Utworzenie karty w ramach projektu Upowszechnianie wiedzy o geologii, górnictwie i ochronie georóżnorodności.
typ: Process
|
Bieńko Karolina
07.01.2020 11:45:37
|
Aktualizacja karty w ramach projektu Upowszechnianie wiedzy o geologii, górnictwie i ochronie georóżnorodności.
typ: Process
|
Mader Anna
13.01.2020 16:12:33
|
Aktualizacja karty w ramach projektu Upowszechnianie wiedzy o geologii, górnictwie i ochronie georóżnorodności.
typ: Process
|
Mader Anna
14.01.2020 07:20:42
|
Koordynacja i weryfikacja merytoryczna karty
typ: Process
|
Mader Anna
14.01.2020 07:21:00
|
Publikacja i udostępnienie karty
typ: Process
|
Gołębiewski Marcin
12.01.2023 11:46:45
|
Usunięcie karty z publikacji i przeniesienie do archiwum roboczego.
typ: Process
|
Gołębiewski Marcin
12.01.2023 11:49:25
|
Publikacja i udostępnienie karty
typ: Process
|
|
Autor | Tytuł | Publikacja | Rok wydania | Uwagi | ISBN | Fijałkowska E., Fijałkowski J. | Surowce skalne użyte przy budowie zamku chęcińskiego | Zeszyty Przyrodnicze Muzeum Świętokrzyskiego, z. I | 1973 | | | Gągol J., Kuleta M., Zbroja S. | Odmiany litologiczno-surowcowe dekoracyjnych piaskowców budowlanych dolnego triasu w Górach Świętokrzyskich | | 2005 | Archiwum Oddziału Świętokrzyskiego PIG-PIB | | Gągol J., Urban J. | Opracowanie geologiczne dotyczące możliwości eksploatacji płytowych odmian czerwonych piaskowców triasowych na potrzeby budownictwa w rejonie kieleckim | | 1985 | Archiwum Oddziału Świętokrzyskiego PIG-PIB | | Kuleta M., Nawrocki J. | Litostratygrafia i magnetostratygrafia pstrego piaskowca w północnym obrzeżeniu Gór Świętokrzyskich | | 2000 | CAG Warszawa | | Kuleta M., Nawrocki J. | Litostratygrafia i magnetostratygrafia pstrego piaskowca w północnym obrzeżeniu Gór Świętokrzyskich | Pos. Nauk. PIG, 58 (10): 109-111 | 2002 | | |
|
Φ: 50,841944 Δ: 20,423889