| 1. Nazwa obiektu: |
Kamieniołom wapieni detrytycznych sarmatu w Suliszowie
|
| 2. Typ obiektu: |
pozostałości górnictwa
|
| 3. Współrzędne GPS: |
Φ:
50° 38' 31,730"
Δ:
20° 40' 29,820"
|
| 4. Przynależność administracyjna: |
- świętokrzyskie - kielecki - Chmielnik
|
| 4.1 Miejscowość: |
Suliszów
|
| 5. Kraina geograficzna: |
- Wyżyna Małopolska
- Pogórze Szydłowskie
|
| 6. Opis lokalizacji obiektu: |
Jadąc z północy, od Piotrowic, przejeżdżamy całą miejscowość Suliszów i na jej wschodnim krańcu znajduje sie rozwidlenie dróg. Skręcamy w prawo ku SE. Za posesją nr 26 kończy się droga asfaltowa i zaczyna gruntowa, którą po 300 m dojeżdżamy do kamieniołomu rozciągającego się na brzegu lasu po lewej stronie drogi.
|
| 7. Forma własności terenu: |
prywatna
|
| 8. Nr i nazwa arkusza mapy: |
884 Pińczów
|
| 1. Długość: | od: 80 m |
| 2. Szerokość: | brak |
| 3. Wysokość: | od: 2 m do: 6 m |
| 4. Powierzchnia: | brak |
| 5. Objętość: | brak |
| 6. Wysokość n.p.m.: | 260 m |
| 7. Inne mierzalne cechy: | brak |
| 1. Forma własności obiektu: | prywatna |
| 2. Status: | poza obszarem chronionym |
| 3. Status - uwagi: | Zrekultywowany kamieniołom powinien być objęty ochroną w randze stanowiska dokumentacyjnego. |
| 4. Stan zachowania obiektu: |
- wymaga prac konserwacyjnych
|
| 5. Położenie | na uboczu |
| 6. Dostępność: | łatwo dostępny |
| 7. Ekspozycja: | dobrze wyeksponowany |
| 8. Ranga obiektu: | lokalna |
| 9. Uwagi o położeniu i dostępności: | Położony przy drodzekamieniołom jest obiektem łatwodostępnym. |
| 10. Ocena atrakcyjności turystycznej: | |
| 11. Ocena atrakcyjności dydaktycznej: | |
| 12. Ocena atrakcyjności naukowej: | |
| 13. Ogólna ocena atrakcyjności obiektu: | Odsłonięcie ma duże walory edukacyjne, gdyż mozna w nim zobaczyć różne odmiany litologiczne wapieni detrytycznych i znaleźć neogeńskie skamieniałości gł. małżów i śłimaków. |
| 14. Pozostałe uwagi: | brak |
| 1. Regiony strukturalne Polski: |
- obrzeżenie mezozoiczne Gór Świętokrzyskich
|
| 2. Wiek geologiczny: | |
| 3.1 Litologia: |
- Wapienie organodetrytyczne
- wapienie litotamniowe
- Wapienie
|
| 3.2 Forma rzeźby terenu: | |
| 3.3 Geneza: | |
| 4. Opis geostanowiska: | Wschodnią i południowo-wschodnią ścianę kamieniołomu, długości 80 m i wysokości 2-6m (Fot. 1) budują wapienie Detrytyczne. Grubość ławic zmienia się od grubo ławicowych w dolnej części odsłonięcia, przez średnioławicowe po cienkoławicowe w części górnej. Ponadto w środkowej partii ściany można zaobserwować wyklinowujący się ku północy zestaw lamin poziomych (Fot. 2). W obrębie tego zestawu wyróżnia się warstwa z wydłużonymi pustkami po klastach mułowca. Lokalnie w obrębie wapieni ziarnistych spotyka się Klasty wapieni pelitycznych lub margli oraz pokruszone skorupy małżów (Fot. 3). Odsłaniające się wapienie są silne zróżnicowane litologicznie. Obok dominujących wapieni średnioziarnistych, występują gruboziarniste wapienie organodetrytyczne z kulistymi plechami glonów krasnorostów, nazywane wapieniem litotamniowy, oraz z pokruszonymi fragmentami muszli małżów i ślimaków (Fot. 4). Dość częste są wapienie litotamniowe z okruchami wapieni pelitycznych lub margli (Fot. 5). Rzadziej spotyka się wapienie pelityczne (Fot. 6). W środkowej części wyklinowującego się kompleksu występuje brekcja złożona z okruchów zróżnicowanych litologicznie wapieni (Fot. 7).
Geneza osad: Omawiane wapienie powstały w strefie przybrzeżnej morza, które w miocenie zajmowało południowo-wschodnią Polskę i wkraczało zatokami na obszar południowego, mezozoicznego obrzeżenia Gór Świętokrzyskich oraz trzonu paleozoicznego. Rejon Suliszowa znajdował się w obrebie tzw. Zatoki Korytnicko-Chmielnickiej. Obecny wapieniach materiał ziarnisty – pokruszone muszle, klasty i okruchy pochodzące z niszczenia starszych skał węglanowych świadczą o dynamicznym, wysokoenergetycznym środowisku sedymentacji.
Skały te należą do formacji z Chmielnika nazywanej też sarmatem detrytyczny i kończą sedymentację mioceńską w regionie świętokrzyskim. Ich wiek określany jest na 11-12 mln lat. |
| 1. Opracowanie: |
|
| 2. Aktualizacje: |
| Autor aktualizacji |
Zakres zmian |
Mader Anna
2020-10-14 10:49:29
|
Utworzenie karty w ramach projektu Upowszechnianie wiedzy o geologii, górnictwie i ochronie georóżnorodności."
typ: Process
|
Mader Anna
2020-10-21 14:43:19
|
Koordynacja i weryfikacja merytoryczna karty
typ: Process
|
Mader Anna
2020-10-21 14:43:25
|
Publikacja i udostępnienie karty
typ: Process
|
|
| Autor | Tytuł | Publikacja | Rok wydania | Uwagi | ISBN | | Radwański A. | Transgresja dolnego tortonu na południowych stokach Gór Świętokrzyskich (strefa zatok i przedpola). | Acta Geol. Pol. 19: 1-164 | 1969 | | | | Rutkowski J. | Detrytyczne osady sarmatu na południowym obrzeżeniu Gór Świętokrzyskich. | Prace Geol. Komisji Nauk Geol. PAN, Krakow 100: 1-77. | 1976 | | | | Czapowski G., Studencka B. | Studium sedymentologiczno-paleontologiczne osadów barierowych dolnego sarmatu w rejonie Chmielnika (południowe obrzeżenie Gór Świętokrzyskich). | Przegląd Geologiczny 38: 117-127. | 1996 | | |
|
Φ: 50,642147 Δ: 20,674950