| 1. Nazwa obiektu: |
Kamieniołom piaskowców dolnej jury w Ewelinowie
|
| 2. Typ obiektu: |
pozostałości górnictwa
|
| 3. Współrzędne GPS: |
Φ:
50° 56' 58,910"
Δ:
20° 08' 50,150"
|
| 4. Przynależność administracyjna: |
- świętokrzyskie - kielecki - Łopuszno (gm. wiejska)
|
| 4.1 Miejscowość: |
Ewelinów
|
| 5. Kraina geograficzna: |
- Wyżyna Małopolska
- Wzgórza Łopuszańskie
|
| 6. Opis lokalizacji obiektu: |
W centralnej części miejscowości Eleinów miedzy posesjami 60 i 62 odchodzi od szosy droga polna w kierunku zachodnim. Po ok. 240 m dochodzi ona do niewielkiego lasku. Należy skręcić w lewo, ku południowi i po 45 m dochodzimy do kamieniołomu (Rys. 1).
|
| 7. Forma własności terenu: |
prywatna
|
| 8. Nr i nazwa arkusza mapy: |
813 Oleszno
|
| 1. Długość: | od: 20 m |
| 2. Szerokość: | od: 12 m |
| 3. Wysokość: | od: 4 m do: 5 m |
| 4. Powierzchnia: | brak |
| 5. Objętość: | brak |
| 6. Wysokość n.p.m.: | 245 m |
| 7. Inne mierzalne cechy: | brak |
| 1. Forma własności obiektu: | prywatna |
| 2. Status: | poza obszarem chronionym |
| 3. Status - uwagi: | Odsłonięcie powinno być objęte ochrona jako stanowisko dokumentacyjne. |
| 4. Stan zachowania obiektu: |
- wymaga prac konserwacyjnych
|
| 5. Położenie | na uboczu |
| 6. Dostępność: | łatwo dostępny |
| 7. Ekspozycja: | dobrze wyeksponowany |
| 8. Ranga obiektu: | lokalna |
| 9. Uwagi o położeniu i dostępności: | brak |
| 10. Ocena atrakcyjności turystycznej: | |
| 11. Ocena atrakcyjności dydaktycznej: | |
| 12. Ocena atrakcyjności naukowej: | |
| 13. Ogólna ocena atrakcyjności obiektu: | Jest to obecnie jedyne dobrze zachowane odsłonięcie piaskowców dolnej jury w rejonie Ewelinowa i okolicy. |
| 14. Pozostałe uwagi: | brak |
| 1. Regiony strukturalne Polski: |
- obrzeżenie mezozoiczne Gór Świętokrzyskich
|
| 2. Wiek geologiczny: | |
| 3.1 Litologia: | |
| 3.2 Forma rzeźby terenu: | |
| 3.3 Geneza: | |
| 4. Opis geostanowiska: | W niewielkim łomie odsłaniają się jasnoszare i żółtawe, drobnoziarniste piaskowce o spoiwie ilasto-krzemionkowym. W dolnej części odsłonięcia tworzą grube ławice (Fot. 1) soczewkowatego kształtu. Grubość warstw w centralnej części soczewki przekracza 1 m i ścienia się do ok. 30 cm w częściach brzeżnych. Ku górze odsłonięcia miąższość ławic maleje i piaskowce stają się średnioławicowe. Warstwy zapadają pod katem ok. 10° na WSW. Warstwy pocięte są prawie pionowymi spękaniami, zwanymi ciosem (Fot. 2). Piaskowce są jednolite, masywne, pozbawione warstwowania i innych struktur sedymentacyjnych.
Piaskowce powstały w środowisku rzeki meandrującej. Grube ławice o soczewkowatym kształcie wskazują, że jest to osad powstały w korycie rzeki, natomiast piaskowce średnioławicowe mogły powstać poza korytem, na terenie równi zalewowej podczas powodzi.
Omawiane utwory budują południowo-zachodnie skrzydło jednostki tektonicznej nazywanej antykliną Mieczyna-Lasocina o rozciągłości NWN-SES. Jadro tej antykliny budują starsze utwory górnego triasu, skrzydła natomiast – skały jury.
Kwestią nierozstrzygniętą pozostaje wiek tych piaskowców, które mogą należeć do starszej formacji zagajskiej lub młodszej formacji skłobskiej. |
| 1. Opracowanie: |
- Anna Mader
- Zbigniew Złonkiewicz
- Jakub Sokalski
|
| 2. Aktualizacje: |
| Autor aktualizacji |
Zakres zmian |
Mader Anna
2020-10-09 09:45:11
|
Utworzenie karty w ramach projektu Upowszechnianie wiedzy o geologii, górnictwie i ochronie georóżnorodności."
typ: Process
|
Mader Anna
2020-10-21 14:40:27
|
Koordynacja i weryfikacja merytoryczna karty
typ: Process
|
Mader Anna
2020-10-21 14:40:42
|
Publikacja i udostępnienie karty
typ: Process
|
|
| Autor | Tytuł | Publikacja | Rok wydania | Uwagi | ISBN | | Szajn J. | Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski. Arkusz Oleszno (813) 1 : 50 000. | Instytut Geologiczny, Warszawa | 1983 | | | | Szajn J. | Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski. Arkusz Oleszno (813) 1 : 50 000. | Instytut Geologiczny, Warszawa | 1984 | | |
|
Φ: 50,949697 Δ: 20,147264