KDG: Kamieniołom piaskowców, Mroczków Gościnny, Bielowice k. Opoczna

Podgląd karty:

Drukuj

001359 : Kamieniołom piaskowców, Mroczków Gościnny, Bielowice k. Opoczna

Informacje ogólne Cechy fizyczne Stan aktualnyCharakterystyka geologicznaDokumentacja graficzna Opracowanie BibliografiaMapa Polski

1. Regiony strukturalne Polski:	synklinorium mogileńsko-łódzkie (niecka mogileńsko-łódzka)
2. Wiek geologiczny:	jura dolna
3.1 Litologia:	Piaskowce
3.2 Forma rzeźby terenu:	inne
3.3 Geneza:	morska
4. Opis geostanowiska:	W kamieniołomie (fot. 1-4) odsłonięte są piaskowce dolnojurajskie, których warstwy zapadają ku zachodowi i północnemu zachodowi pod kątem kilku stopni. Z uwagi na brak jednoznacznych kryteriów, pozwalających na bliższe sprecyzowanie wieku, odsłonięte tu utwory zaliczano do najniższej części serii (formacji) ostrowieckiej synemuru (Cieśla i in. 1961), do serii drzewickiej górnego pliensbachu (Ziomek 1994), zaś ostatnio do wyższej części formacji gielniowskiej dolnego pliensbachu (Pieńkowski 2004). Interesujące zjawiska geologiczne znajdują się: 1 - w ścianach wyrobisk kamieniołomu, 2 - na rozległych stropowych powierzchniach ławic skalnych, odsłoniętych u podnóża ścian, 3 - w luźnych blokach/płytach piaskowców, okresowo gromadzonych w pryzmach urobku. Najstarsza część profilu odsłania się na brzegu stawu w południowej części wyrobiska. Reprezentują ją ławice rdzawych piaskowców średnioziarnistych. W przekrojach ławic widoczne jest ich wewnętrzne warstwowanie poziome i przekątne, gdy - odpowiednio - warstewki wewnątrz ławicy ułożone są równolegle (fot. 5) lub kątowo (fot. 6) względem powierzchni granicznych ławicy. Przy warstwowaniu przekątnym gwałtowne zmiany nachylenia wewnętrznego mogą następować w obrębie danej ławicy. Na stropowej powierzchni widoczne są struktury prądowe, tworzone na powierzchni dna: "riplemarki", czyli "zmarszczki prądowe" (fot. 7) oraz większe od nich i mniej liczne kanały i "jamki wirowe", o kształcie nieckowatych zagłębień z zaokrąglonymi krawędziami (fot. 8). Obecność riplemarków wiąże się z warstwowaniami przekątnymi wewnątrz ławicy. Orientacja riplemarków wskazuje na kierunek prądu ku W lub WSW. Niezależnie od struktur prądowych, obecne są pojedyncze skamieniałości śladowe, w postaci śladów pełzania bezkręgowców (fot. 9-11) i odcisków pozostawionych przez fragmenty drewna (fot. 12, 13). Na powierzchniach granicznych ławic spotyka się też ostrokrawędziste wypełnienia szczelin spękaniowych (fot. 14), powstałych na dnie, w powierzchniowej warstwie osadu. Spękania takie mogły powstać pod wpływem wysychania podczas wynurzenia, ewentualnie pod przykryciem warstwą wody, w strefie mieszania się wód o różnym zasoleniu (np. w obszarze równi deltowych). W skale napotyka się wstęgowe koncentracje wodorotlenków żelaza o rdzawym i brunatnym zabarwieniu, powstałe podczas wietrzenia piaskowców (fot. 15). Ich przebieg jest niezależny od pierwotnych struktur sedymentacyjnych. Wyższa część profilu, łącznie około 7 m, odsłonięta jest w ściankach kamieniołomu. Tworzą ją kilkudziesięciocentymetrowej miąższości ławice jasnożółtych piaskowców średnioziarnistych, w niższej części profilu rozdzielane paromilimetrowej miąższości cienkimi laminami iłów brązowożółtych, bądź brunatnych. W piaskowcach obserwuje się struktury wewnętrzne, powstałe pod działaniem prądów dennych, bądź falowania, w postaci warstwowań przekątnych i poziomych. Dominują "gładkie" płaskie powierzchnie graniczne ławic. Niektóre z nich bywają pokryte różnego typu riplemarkami. Ponadto na niektórych powierzchniach napotyka się zróżnicowane ślady pełzania bezkręgowców, zagłębienia po muszlach małży, spoczywających na dnie (fot. 16) oraz odciski fragmentów drewna. Spotyka się też powierzchnie pokryte siatką obrazująca wypełnienia szczelin spękaniowych (fot. 17, 18). Wykształcenie osadu i zespół skamieniałości śladowych dostarczają informacji o środowisku, w którym powstały. Świadczą one o stosunkowo niewielkiej dynamice prądów i okresowym, niezbyt intensywnym oddziaływaniu falowania oraz o okresach spokoju, podczas których dno było intensywnie penetrowane przez bezkręgowce. Wskazują na przybrzeżne środowisko sedymentacji w zbiorniku morskim lub w zbiorniku o niepełnym zasoleniu (typu Bałtyku), na głębokościach, które nie przekraczały kilku metrów, przy czym niewykluczone są okresowe wynurzenia. Powyższe warunki odpowiadają środowisku równi deltowej.

Kliknij na zdjęciu aby obejrzeć je w powiększeniu.

Zdjęcia	Tytuł	Autor	Data wyk.
TYTUŁ ZDJĘCIA: 1. Kamieniołom Mroczków Bielowice 1. Centralna część kamieniołomu, stan z 2010 r. AUTOR: Ploch Izabela DATA WYKONANIA: 2010-06-11	1. Kamieniołom Mroczków Bielowice 1. Centralna część kamieniołomu, stan z 2010 r.	Ploch Izabela	2010-06-11
TYTUŁ ZDJĘCIA: 2. Kamieniołom Mroczków Bielowice 2. Zachodnia część kamieniołomu, stan z 2010 r. AUTOR: Ploch Izabela DATA WYKONANIA: 2010-06-11	2. Kamieniołom Mroczków Bielowice 2. Zachodnia część kamieniołomu, stan z 2010 r.	Ploch Izabela	2010-06-11
TYTUŁ ZDJĘCIA: 3. Kamieniołom Mroczków Bielowice, część zachodnia. AUTOR: Złonkiewicz Zbigniew DATA WYKONANIA: 2017-12-11	3. Kamieniołom Mroczków Bielowice, część zachodnia.	Złonkiewicz Zbigniew	2017-12-11
TYTUŁ ZDJĘCIA: 4. Kamieniołom Mroczków Bielowice, część wschodnia. AUTOR: Złonkiewicz Zbigniew DATA WYKONANIA: 2017-12-11	4. Kamieniołom Mroczków Bielowice, część wschodnia.	Złonkiewicz Zbigniew	2017-12-11
TYTUŁ ZDJĘCIA: 5. Warstwowanie poziome wewnątrz warstwy piaskowców AUTOR: Złonkiewicz Zbigniew DATA WYKONANIA: 2017-12-11	5. Warstwowanie poziome wewnątrz warstwy piaskowców	Złonkiewicz Zbigniew	2017-12-11
TYTUŁ ZDJĘCIA: 6. Warstwowanie przekątne wewnątrz warstwy piaskowców AUTOR: Złonkiewicz Zbigniew DATA WYKONANIA: 2010-09-08	6. Warstwowanie przekątne wewnątrz warstwy piaskowców	Złonkiewicz Zbigniew	2010-09-08
TYTUŁ ZDJĘCIA: 7. "Riplemarki", czyli "zmarszczki prądowe" na stropie ławicy piaskowców AUTOR: Złonkiewicz Zbigniew DATA WYKONANIA: 2010-09-08	7. "Riplemarki", czyli "zmarszczki prądowe" na stropie ławicy piaskowców	Złonkiewicz Zbigniew	2010-09-08
TYTUŁ ZDJĘCIA: 8. Kanały i jamy wirowe oraz drobne "riplemarki" na stropowej powierzchni ławicy piaskowców AUTOR: Złonkiewicz Zbigniew DATA WYKONANIA: 2010-09-08	8. Kanały i jamy wirowe oraz drobne "riplemarki" na stropowej powierzchni ławicy piaskowców	Złonkiewicz Zbigniew	2010-09-08
TYTUŁ ZDJĘCIA: 9. Skamieniałość śladowa Curvolithus isp., pozostawiona w wierzchniej warstwie osadu przez pełzające bezkręgowce AUTOR: Złonkiewicz Zbigniew DATA WYKONANIA: 2010-09-22	9. Skamieniałość śladowa Curvolithus isp., pozostawiona w wierzchniej warstwie osadu przez pełzające bezkręgowce	Złonkiewicz Zbigniew	2010-09-22
TYTUŁ ZDJĘCIA: 10. Skamieniałość śladowa - ślady pełzania bezkręgowców na dnie -1 AUTOR: Złonkiewicz Zbigniew DATA WYKONANIA: 2017-12-11	10. Skamieniałość śladowa - ślady pełzania bezkręgowców na dnie -1	Złonkiewicz Zbigniew	2017-12-11
TYTUŁ ZDJĘCIA: 11.Skamieniałość śladowa - ślady pełzania bezkręgowców na dnie -2 AUTOR: Złonkiewicz Zbigniew DATA WYKONANIA: 2017-12-11	11.Skamieniałość śladowa - ślady pełzania bezkręgowców na dnie -2	Złonkiewicz Zbigniew	2017-12-11
TYTUŁ ZDJĘCIA: 12. Odciski zwęglonego drewna na powierzchni ławicy piaskowców AUTOR: Złonkiewicz Zbigniew DATA WYKONANIA: 2010-09-08	12. Odciski zwęglonego drewna na powierzchni ławicy piaskowców	Złonkiewicz Zbigniew	2010-09-08
TYTUŁ ZDJĘCIA: 13. Odciski łodyg skrzypów na powierzchni ławicy piaskowców AUTOR: Złonkiewicz Zbigniew DATA WYKONANIA: 2010-09-22	13. Odciski łodyg skrzypów na powierzchni ławicy piaskowców	Złonkiewicz Zbigniew	2010-09-22
TYTUŁ ZDJĘCIA: 14. "Riplemarki" o miseczkowatym kształcie i wąskie, kręte wypełnienia szczelin spękaniowych, zachowane na powierzchni ławicy piaskowców AUTOR: Złonkiewicz Zbigniew DATA WYKONANIA: 2010-09-08	14. "Riplemarki" o miseczkowatym kształcie i wąskie, kręte wypełnienia szczelin spękaniowych, zachowane na powierzchni ławicy piaskowców	Złonkiewicz Zbigniew	2010-09-08
TYTUŁ ZDJĘCIA: 15. Smużyste struktury przedstawiające koncentrację związków żelaza w ławicy piaskowców AUTOR: Złonkiewicz Zbigniew DATA WYKONANIA: 2010-09-08	15. Smużyste struktury przedstawiające koncentrację związków żelaza w ławicy piaskowców	Złonkiewicz Zbigniew	2010-09-08
TYTUŁ ZDJĘCIA: 16. Zagłębienia po muszlach małży, zachowane na powierzchni ławicy piaskowców AUTOR: Złonkiewicz Zbigniew DATA WYKONANIA: 2010-09-08	16. Zagłębienia po muszlach małży, zachowane na powierzchni ławicy piaskowców	Złonkiewicz Zbigniew	2010-09-08
TYTUŁ ZDJĘCIA: 17. Wypełnienia szczelin powstałych na powierzchni osadu, najprawdopodobniej pod wpływem mieszania wód o różnym zasoleniu -1 AUTOR: Złonkiewicz Zbigniew DATA WYKONANIA: 2010-09-08	17. Wypełnienia szczelin powstałych na powierzchni osadu, najprawdopodobniej pod wpływem mieszania wód o różnym zasoleniu -1	Złonkiewicz Zbigniew	2010-09-08
TYTUŁ ZDJĘCIA: 18. Wypełnienia szczelin powstałych na powierzchni osadu, najprawdopodobniej pod wpływem mieszania wód o różnym zasoleniu -2 AUTOR: Złonkiewicz Zbigniew DATA WYKONANIA: 2010-09-08	18. Wypełnienia szczelin powstałych na powierzchni osadu, najprawdopodobniej pod wpływem mieszania wód o różnym zasoleniu -2	Złonkiewicz Zbigniew	2010-09-08

Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy

Zauważone błędy prosimy zgłaszać w Systemie Śledzenia Zagadnień CBDG - projekt: Geostanowiska CRGP 2.0, Kategoria: Geostanowiska WWW v. 2.3.20