| 1. Nazwa obiektu: |
Kamieniołom górnojurajskich wapieni, Owadów - Brzezinki k. Sławna
|
| 2. Typ obiektu: |
stanowiska paleontologiczne
|
| 3. Współrzędne GPS: |
Φ:
51° 22' 28,000"
Δ:
20° 08' 09,000"
|
| 4. Przynależność administracyjna: |
- łódzkie - opoczyński - Sławno (gm. wiejska)
|
| 4.1 Miejscowość: |
Owadów - Brzezinki k. Sławna
|
| 5. Kraina geograficzna: |
- Wzgórza Opoczyńskie
- Wyżyna Przedborska
|
| 6. Opis lokalizacji obiektu: |
Kamieniołom Owadów - Brzezinki zlokalizowany jest przy drodze z Sulejowa do Opoczna, po lewej stronie drogi (około 10 km na zachód od Opoczna). Podane współrzędne są współrzędnymi wjazdu na teren kamieniołomu
|
| 7. Forma własności terenu: |
prywatna
|
| 8. Nr i nazwa arkusza mapy: |
704 Opoczno
|
| 1. Długość: | do: 400 m |
| 2. Szerokość: | do: 280 m |
| 3. Wysokość: | do: 15 m |
| 4. Powierzchnia: | 125000 m2 (12,000 ha) |
| 5. Objętość: | brak |
| 6. Wysokość n.p.m.: | 225 m |
| 7. Inne mierzalne cechy: | brak |
| 1. Forma własności obiektu: | prywatna |
| 2. Status: | poza obszarem chronionym |
| 3. Status - uwagi: | brak |
| 4. Stan zachowania obiektu: | |
| 5. Położenie | na uboczu |
| 6. Dostępność: | dostęp utrudniony |
| 7. Ekspozycja: | dobrze wyeksponowany |
| 8. Ranga obiektu: | międzynarodowa |
| 9. Uwagi o położeniu i dostępności: | Ze względu na prowadzoną eksploatację konieczna jest zgoda na wejście do kamieniołomu. |
| 10. Ocena atrakcyjności turystycznej: | |
| 11. Ocena atrakcyjności dydaktycznej: | |
| 12. Ocena atrakcyjności naukowej: | |
| 13. Ogólna ocena atrakcyjności obiektu: | Obiekt atrakcyjny dla poszykiwaczy skamieniałości. Kamieniołom Owadów-Brzezinki jest unikatowym polskim stanowiskiem paleontologicznym. Prowadzone tu badania wykazały obecność w wapieniach bogatego zespołu skamieniałości organizmów lądowych i morskich, charakteryzujących się wyjątkowo dobrym stanem zachowania. Unikatowość oraz znaczenie tego odkrycia wiąże się z niezwykle bliską relacją stratygraficzną omawianego stanowiska względem najsłynniejszego stanowiska paleontologicznego na świecie – Solnhofen, położonego w południowych Niemczech. Z tego powodu stanowisko Owadów-Brzezinki określane jest mianem „Polskiego Solnhofen”. |
| 14. Pozostałe uwagi: | Złoże wapienia wraz z zakładem produkcyjnym w Sławnie w 1999 roku zakupione zostało przez firmę Nordkalk, która należy do fińskiej Grupy Rettig Ltd. Nordkalk jest obecnie wiodącym dostawcą produktów na bazie kamienia wapiennego w całej środkowej i północnej Europie. Materiał eksploatowany w zakładzie Sławno wykorzystywany jest w drogownictwie i budownictwie jako kruszywo i mączki wapienne, w rolnictwie jako nawóz wapniowy i kreda pastewna oraz jako sorbenty do odsiarczania spalin. |
| 1. Regiony strukturalne Polski: |
- antyklinorium środkowopolskie
|
| 2. Wiek geologiczny: | |
| 3.1 Litologia: |
- Wapienie
- Wapienie ilaste (margliste)
|
| 3.2 Forma rzeźby terenu: | |
| 3.3 Geneza: | |
| 4. Opis geostanowiska: | W kamieniołomie Owadów-Brzezinki eksploatowane są górnojurajskie wapienie i wapienie margliste. Są to wapienie kremowe, wyraźnie uławicone, silnie spękane, z przewarstwieniami wapieni zoogenicznych i detrytycznych. W ścianach kamieniołomów widoczne są leje i komory krasowe wypełnione zwietrzeliną ilastą. Charakterystyczna jest tutaj duża zmienność litologiczna. Wśród wapieni występują wapienie skalisto – płytowe, oolitowe, gąbkowe i organodetrytyczne. Spąg stanowią wapienie margliste i margle przechodzące ku górze w wapienie kredowe i skaliste. Wśród wapieni skalistych występują liczne przeławicenia wapieni gąbkowych, oolitów i buł krzemiennych. Powyżej nich zalegają warstwy wapieni oolitowych z fauną. Kin i in. (2013) wydzielają w kamieniołomie Owadów - Brzezinki trzy kompleksy węglanowe. Wyjątkowo liczna i zróżnicowana fauna została odkryta w kompleksie III w górnej części wyrobiska, gdzie odsłaniają się wapienie sprzed około 148 milionów lat (górny tyton - środkowy wołg). Depozycja tych osadów zachodziła w rozległej lagunie o ograniczonym połączeniu z otwartym morzem. W umiarkowanie chłodnym i niezbyt głębokim morzu bujnie rozwijały się organizmy zasiedlające strefę dna i toni wodnej. Wśród skamieniałości spotyka się skrzypłocze, krewetki, ryby, gady morskie, muszle małżów, amonity, a także ważki, żuki oraz latające gady - pterozaury. Stanowisko jest na tyle bogate, że do jego badania niezbędne było stworzenie międzynarodowego zespołu. Większość znalezionych tu skamieniałości reprezentuje gatunki nowe dla nauki. |
| 1. Opracowanie: |
|
| 2. Aktualizacje: |
| Autor aktualizacji |
Zakres zmian |
Markowiak Marek
2016-12-22 15:40:57
|
Aktualizacja karty w ramach projektu Aktualizacja współrzędnych, weryfikacja poprawności lokalizacji.
typ: Process
|
Markowiak Marek
2016-12-23 11:59:01
|
Aktualizacja karty w ramach projektu Aktualizacja i utrzymanie Centralnego Rejestru Geostanowisk Polski (CRGP) .
typ: Process
|
Markowiak Marek
2016-12-27 08:25:18
|
Koordynacja i weryfikacja merytoryczna karty
typ: Process
|
Kowalska Maja
2017-01-23 21:14:44
|
Publikacja i udostępnienie karty
typ: Process
|
Markowiak Marek
2018-02-01 08:33:42
|
Koordynacja i weryfikacja merytoryczna karty
typ: Process
|
Kowalska Maja
2018-02-01 11:44:13
|
Publikacja i udostępnienie karty
typ: Process
|
|
| Autor | Tytuł | Publikacja | Rok wydania | Uwagi | ISBN | | Ziomek J. | Budowa geologiczna Łodzi i regionu | Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego | 2008 | | 987-83-7525-137-1 | | Merta T. | Wykształcenie facjalne wapieni opoczyńskich | Acta Geol. Pol., tom 22, nr 1 | 1972 | Polska Akademia Nauk, Warszawa | | | Błażejowski B. | The Oldest Species of the Genus Limulus from the Late Jurassic of Poland | Springer International Publishing Switzerland | 2015 | | | | Kin A., Gruszczyński M., Martill D., Marshall J.D. & Błażejowski B. | Paleoenvironment and taphonomy of a Late Jurassic (Late Tithonian) Lagerstaette central Poland | Lethaia, Vol. 46 | 2013 | | | | Kin A., Błażejowski B. | Polskie Solnhofen | Przegląd Geologiczny, vol. 60, nr 7 | 2012 | | | | Tyborowski D. | Large predatory actinopterygian fishes from the Late Jurassic of Poland studied with X-ray microtomography | N. Jb. Geol. Palaeont. Abh. 283/2: 161-172 | Stuttgart 2017 | | |
|
Φ: 51,374444 Δ: 20,135833