| 1. Nazwa obiektu: |
Wądroże Wielkie skałka - wychodnia żyły kwarcu
|
| 2. Typ obiektu: |
odsłonięcie geologiczne naturalne
|
| 3. Współrzędne GPS: |
Φ:
51° 06' 37,224"
Δ:
16° 19' 50,016"
|
| 4. Przynależność administracyjna: |
- dolnośląskie - jaworski - Wądroże Wielkie (gm. wiejska)
|
| 4.1 Miejscowość: |
Wądroże Wielkie
|
| 5. Kraina geograficzna: |
|
| 6. Opis lokalizacji obiektu: |
przy drodze Wądroże Wielkie - Marczyce, za ostatnimi zabudowaniami po wschodniej stronie drogi, na niewielkim częściowo zarośniętym wzniesieniu
|
| 7. Forma własności terenu: |
samorząd
|
| 8. Nr i nazwa arkusza mapy: |
761 Wądroże Wielkie (Goczałków)
|
| 1. Długość: | od: 40 m |
| 2. Szerokość: | od: 15 m |
| 3. Wysokość: | od: 1 m do: 2 m |
| 4. Powierzchnia: | brak |
| 5. Objętość: | brak |
| 6. Wysokość n.p.m.: | brak |
| 7. Inne mierzalne cechy: | brak |
| 1. Forma własności obiektu: | samorząd |
| 2. Status: | chroniony |
| 3. Status - uwagi: | pomnik przyrody nieożywionej ustanowiony w 1980 r. |
| 4. Stan zachowania obiektu: | |
| 5. Położenie | w pobliżu szlaku turystycznego |
| 6. Dostępność: | łatwo dostępny |
| 7. Ekspozycja: | dobrze wyeksponowany |
| 8. Ranga obiektu: | lokalna |
| 9. Uwagi o położeniu i dostępności: | Mimo bardzo dobrej dostępności z drogi głównej stanowisko wymaga oznaczenia z uwagi na położenie w obrębie zakrzewionego niewielkiego wzgórza. Brak miejsca postojowego. W rejonie wychodni kwarcu żyłowego znajduje się tablica objaśniją legendę "Kamienia św. Jadwigi", który dalej jest oznaczony niewielką drewnianą tabliczką |
| 10. Ocena atrakcyjności turystycznej: | |
| 11. Ocena atrakcyjności dydaktycznej: | |
| 12. Ocena atrakcyjności naukowej: | |
| 13. Ogólna ocena atrakcyjności obiektu: | Wychodnia żyły kwarcowej, umożliwiająca obserwację wykształcenia kwarcu żyłowego z możliwością określenia generalnego biegu żył kwarcowych w rejonie Wądroża Wielkiego. Obiekt posiada także znaczenie historyczne.
Dobra ekspozycja w sąsiedztwie drogi i szalku turystycznego wskazuje na potencjalne lokalne znaczenie geoturystyczne. |
| 14. Pozostałe uwagi: | brak |
| 1. Regiony strukturalne Polski: | |
| 2. Wiek geologiczny: | |
| 3.1 Litologia: | |
| 3.2 Forma rzeźby terenu: | |
| 3.3 Geneza: | |
| 4. Opis geostanowiska: | Stanowisko dotyczy wychodni kwarcu żyłowego, który prawdopodobnie był w tym miejscu wydobywany w niewielkich łomikach, widocznych obecnie jako zagłębienia terenu.
Żyły kwarcowe w rejonie Wądroża Wielkiego występują w obrębie masywu słabo zdeformowanych skaolinizowanych granodiorytów, który posiada charakter horstu. Ich geneza wiązana jest z utworami hydrotermalno-metasomatycznymi powstałymi na zluźnieniach tektonicznych z okresu orogenezy hercyńskiej. Występujące w obrębie gnejsów żyły kwarcowe mają najczęściej kierunek NW–SE lub N–S i zapadają pod stromym kątem, około 70°. Ich miąższość jest zmienna i wynosi od 0,5 do 35 m, a długość od kilku metrów do 1 km. Zbudowane są one z mlecznego kwarcu, kaolinitu i serycytu i miejscami zawierają enklawy zsylifikowanych i zserycytyzowanych skał otaczających. Kwarc żyłowy masywu Wądroża Wielkiego posiada znaczenie gospodarcze. Jest on eksploatowany w złożu „Taczalin” oraz udokumentowany w złożu „Wądroże Wielkie”. Wielkość zasobów obu tych złóż wynosi około 600 tys. ton. Kwarc może być wykorzystywany do produkcji żelazokrzemu, mączki kwarcowej i grysów. W rejonie na zachód od stanowiska, w pobliżu Mikołajowic, stwierdzono wystąpienia kwarcu żyłowego, o podobnym przebiegu jak opisywana wychodnia, którego łączne zasoby do głębokości 50 m wynoszą 2 238 tys. ton. Najbardziej czyste partie tej kopaliny (kwarc wielkokrystaliczny) po odpowiedniej przeróbce nadają się do produkcji szkła lampowego i optycznego, a gorsze do produkcji ceramiki szlachetnej. Wychodnia kwarcu żyłowego stanowiącego geostanowisko, nazywana jest „Kamieniem św. Jadwigi” i podlega ochronie w formie pomnika przyrody. Z miejscem tym związana jest legenda księżnej Jadwigi Śląskiej, która opisana została w lokalnych przewodnikach i na znajdującej się w pobliżu stanowiska tablicy objaśniającej. |
| 1. Opracowanie: |
- Jacek Koźma
- Adam Ihnatowicz
|
| 2. Aktualizacje: |
| Autor aktualizacji |
Zakres zmian |
Koźma Jacek
2017-10-06 12:40:21
|
Aktualizacja karty w ramach projektu Aktualizacja i utrzymanie Centralnego Rejestru Geostanowisk Polski (CRGP) .
typ: Process
|
Koźma Jacek
2017-10-09 10:11:22
|
Koordynacja i weryfikacja merytoryczna karty
typ: Process
|
Kowalska Maja
2017-10-11 10:48:08
|
Publikacja i udostępnienie karty
typ: Process
|
|
| Autor | Tytuł | Publikacja | Rok wydania | Uwagi | ISBN | | Berezowska B., Berezowski Z. | Mapa geologiczna Sudetów w skali 1 : 25 000, ark. Wądroże Wielkie | Wyd. Państw. Inst. Geol. | 1978 | | | | Sroga S., Koźma J., | Stan rozpoznania i możliwości powiększenia zasobów kwarcu żyłowego na Dolnym Śląsku | Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, nr 79 | 2010 | | | | Wołkowicz K., | Minerały akcesoryczne w skale kwarcowej rejonu Wądroża Wielkiego (blok przedsudecki) – wstępne dane | Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego 464, s. 79–90 | 2015 | | |
|
Φ: 51,110340 Δ: 16,330560