| 1. Nazwa obiektu: |
Grodzisko Chłopskie, grupa ostańców skalnych
|
| 2. Typ obiektu: |
elementy rzeźby - formy denudacyjne
|
| 3. Współrzędne GPS: |
Φ:
50° 25' 25,500"
Δ:
19° 40' 04,000"
|
| 4. Przynależność administracyjna: |
- małopolskie - olkuski - Wolbrom
|
| 4.1 Miejscowość: |
Strzegowa
|
| 5. Kraina geograficzna: |
- Wyżyna Krakowsko-Częstochowska
|
| 6. Opis lokalizacji obiektu: |
Grodzisko Chłopskie znajduje się w Dolinie Wodącej, pomiędzy Biśnikiem a Grodziskiem Pańskim, w pobliżu zielonego szlaku (około 100 m na W od szlaku)
|
| 7. Forma własności terenu: |
skarb państwa
|
| 8. Nr i nazwa arkusza mapy: |
913 Ogrodzieniec
|
| 1. Długość: | brak |
| 2. Szerokość: | brak |
| 3. Wysokość: | brak |
| 4. Powierzchnia: | brak |
| 5. Objętość: | brak |
| 6. Wysokość n.p.m.: | 487 m |
| 7. Inne mierzalne cechy: | Skały tej grupy skupione są na obszarze o średnicy około 100 m |
| 1. Forma własności obiektu: | skarb państwa |
| 2. Status: | na obszarze chronionym |
| 3. Status - uwagi: | Park Krajobrazowy Orlich Gniazd, Natura 2000 Ostoja Środkowojurajska |
| 4. Stan zachowania obiektu: | |
| 5. Położenie | w pobliżu szlaku turystycznego |
| 6. Dostępność: | dostęp utrudniony |
| 7. Ekspozycja: | wymagający przygotowania do ekspozycji |
| 8. Ranga obiektu: | lokalna |
| 9. Uwagi o położeniu i dostępności: | W pobliżu Grodziska Chłopskiego (około 100 m na wschód) biegnie zielony szlak "Jaskiniowców" i ścieżka dydaktyczna po Dolinie Wodącej (czerwona). Praktycznie brak ścieżek umożliwiających dotarcie do większości skał. |
| 10. Ocena atrakcyjności turystycznej: | |
| 11. Ocena atrakcyjności dydaktycznej: | |
| 12. Ocena atrakcyjności naukowej: | |
| 13. Ogólna ocena atrakcyjności obiektu: | Grodzisko Chłopskie jest najwyższym wzniesieniem w rejonie Doliny Wodącej (487 m n.p.m.). Na wzgórzu we wczesnym średniowieczu znajdowało się grodzisko. Było ono jednym z wielu różnowiekowych założeń osadniczych i obronnych w Dolinie Wodącej. Ze skał na szczycie rozpościera się piękny widok w kierunku wschodnim, na krajobraz Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Wzniesienie jest jednak bardzo silnie zadrzewione i widoczność jest ograniczona. Wapienne ostańce znajdują się zarówno na szczycie wzniesienia, jak i u jego podnóża. Lokalnie skały intensywnie porośnięte są przez języcznik zwyczajny - chroniony gatunek paproci. |
| 14. Pozostałe uwagi: | brak |
| 1. Regiony strukturalne Polski: |
- monoklina śląsko-krakowska i strefa opolska
|
| 2. Wiek geologiczny: | |
| 3.1 Litologia: | |
| 3.2 Forma rzeźby terenu: | |
| 3.3 Geneza: | |
| 4. Opis geostanowiska: | W okresie górnej jury (161-146 mln lat temu) na szelfie położonym na północ od Oceanu Tetydy (obecnie na obszarze dzisiejszej Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej) istniało morze, w którym w warunkach ciepłego klimatu osadzały się wapienie. Można wyróżnić trzy główne typy litologiczne tych osadów: wapienie skaliste, płytowe i gruboławicowe.
Istniały tu wtedy szczególne warunki do rozwoju budowli węglanowych zwanych biohermami, przypominających rafy, ale konstruowanych nie przez korale, lecz przede wszystkim przez gąbki. Istotną rolę odegrały również sinice (stromatolity, onkoidy) i bakterie. Spotyka się w nich także takie organizmy jak małże, ramienionogi, serpule, mszywioły, rzadziej amonity, belemnity, szkarłupnie, kraby i in. Poza skamieniałościami ważnym składnikiem mineralnym w utworach biohermalnych jest matriks mikrytowy (mikrokrystaliczne spoiwo kalcytowe). Tego typu osady węglanowe stały się głównym budulcem masywnych, bardzo twardych i zwięzłych wapieni skalistych, charakteryzujących się brakiem widocznego warstwowania. W otoczeniu bioherm powstawały głównie wapienie płytowe, najmniej odporne na wietrzenie i erozję.
W trzeciorzędzie, w warunkach lądowych procesy denudacyjne doprowadziły do odsłonięcia wapieni jurajskich i wypreparowania wapieni skalistych spośród mniej odpornych typów wapieni. Obecnie tworzą one charakterystyczne dla Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej różnego rodzaju formy skalne. Grodzisko Chłopskie jest jednym z licznych w Dolinie Wodącej zespołów skalnych. |
| 1. Opracowanie: |
|
| 2. Aktualizacje: |
brak aktualizacji |
| Autor | Tytuł | Publikacja | Rok wydania | Uwagi | ISBN | | A. Tyc, G.Morcinek, A. Szymczyk, B. Muzolf | Przewodnik po Dolinie Wodącej | Wydawnictwo PROGRES Sosnowiec | 1998 | | 83-907008-5-9 | | D. Kmiotek | Pasmo Smoleńsko-Niegowonickie. Ilustrowany przewodnik. | Wydawnictwo DIKAPPA | 2007 | | 83-921782-9-7 | | TYC A. | Najciekawsze obiekty i zjawiska przyrody nieożywionej Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd | Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego. Dąbrowa Górnicza, Będzin. | 2001 | | 83-87543-07-1 |
|
Φ: 50,423750 Δ: 19,667778