1. Nazwa obiektu: |
Nad triasową rzeką w Baranowie
|
2. Typ obiektu: |
odsłonięcie geologiczne sztuczne
|
3. Współrzędne GPS: |
Φ:
51° 03' 42,700"
Δ:
20° 49' 10,300"
|
4. Przynależność administracyjna: |
- świętokrzyskie - skarżyski - Suchedniów
|
4.1 Miejscowość: |
Suchedniów
|
5. Kraina geograficzna: |
|
6. Opis lokalizacji obiektu: |
Z drogi 7 w Suchedniowie na zachód w drogę prowadzącą do kopalni.
|
7. Forma własności terenu: |
skarb państwa
|
8. Nr i nazwa arkusza mapy: |
779 Skarżysko-Kamienna
|
1. Długość: | od: 150 m |
2. Szerokość: | od: 10 m |
3. Wysokość: | od: 15 m |
4. Powierzchnia: | brak |
5. Objętość: | brak |
6. Wysokość n.p.m.: | 300 m |
7. Inne mierzalne cechy: | brak |
1. Forma własności obiektu: | skarb państwa |
2. Status: | poza obszarem chronionym |
3. Status - uwagi: | brak |
4. Stan zachowania obiektu: | |
5. Położenie | na uboczu |
6. Dostępność: | dostęp utrudniony |
7. Ekspozycja: | dobrze wyeksponowany |
8. Ranga obiektu: | regionalna |
9. Uwagi o położeniu i dostępności: | brak |
10. Ocena atrakcyjności turystycznej: | |
11. Ocena atrakcyjności dydaktycznej: | |
12. Ocena atrakcyjności naukowej: | |
13. Ogólna ocena atrakcyjności obiektu: | brak |
14. Pozostałe uwagi: | brak |
1. Regiony strukturalne Polski: |
- obrzeżenie mezozoiczne Gór Świętokrzyskich
|
2. Wiek geologiczny: | |
3.1 Litologia: | |
3.2 Forma rzeźby terenu: | |
3.3 Geneza: | |
4. Opis geostanowiska: | W Baranowie widoczny jest fragment profilu dolnego triasu zbudowany z czerwonych i kremowych piaskowców i iłowców odsłoniętych w nieeksploatowanej, północnej ścianie czynnej kopalni odkrywkowej. Kopalnia położona jest na południowym stoku Góry Baranowskiej wchodzącej w skład Płaskowyżu Suchedniowskiego. Wydobywane są tu od 1971 r. czerwone iły kamionkowe wykorzystywane do produkcji ceramiki budowlanej. Wyrobisko powstało w obrębie historycznego kamieniołomu Włochy, gdzie pozyskiwano do celów budowlanych jasne, średnioziarniste piaskowce. Obecnie piaskowce eksploatowane są jako kopalina towarzysząca.
W ścianie kopalni występuje gruba ławica (do 3 m) piaskowców, reprezentująca rzeczne osady korytowe.
Budowana jest głównie przez jasne kremowo-różowe piaskowce średnioziarniste tworzące trzon łachy meandrowej. Meander ziarnisty jest warstwowany przekątnie w dużej skali. Najniższe partie ławicy są grubiejziarniste i reprezentują osady bruku korytowego. Obok okruchów kwarcu i skał żelazisto-ilasto-krzemionkowych obecne są także fragmenty iłowcowo-mułowcowe, często wypreparowane i obwiedzione aureolami wzbogaconymi w tlenki żelaza. W stropie ławicy występują piaskowce drobnoziarniste ze zmarszczkami prądowymi, poprzedzone piaskowcami z udziałem żwirków. Powstały podczas rozcinania przez prądy rzeczne górnej powierzchni łachy podczas stanów powodziowych.
Poniżej ławicy piaskowców występują czerwone iłowce i mułowce. Powstały na obszarze rzecznej równi zalewowej i okresowego jeziora.
Wśród osadów Baranowa powszechnie występują poziomy glebowe z licznymi śladami korzeni roślin oraz śladami naziemnych części roślin zachowanymi na powierzchniach warstw piaskowców.
Na powierzchniach ławic piaskowców w całej kopalni notowane są riplemarki prądowe, szczeliny z wysychania, oraz ślady fragmentów roślin a także zwierząt kręgowych i bezkręgowych. Tropy są zachowane w postaci naturalnych odlewów na dolnych powierzchniach ławic piaskowców, bądź w postaci tropów właściwych w podścielających je warstwach ilastych. |
1. Opracowanie: |
- Maria Kuleta
- Stanisława Zbroja
|
2. Aktualizacje: |
brak aktualizacji |
Autor | Tytuł | Publikacja | Rok wydania | Uwagi | ISBN | Gągol J. | Perspektywy złożowe retu w północnym obrzeżeniu Gór Świętokrzyskich. | Kwartalnik Geologiczny, tom 17, nr 3. | 1973 | | | Gągol J. | Obserwacje geologiczne złoża iłów kamionkowych retu kop. ”Baranów”. | Kwartalnik Geologiczny, tom 16, nr 4. | 1972 | | | Gągol J., Kuleta M. | Uwagi o żelazistości utworów retu w północnym obrzeżeniu Gór Świętokrzyskich. | Kwartalnik Geologiczny, tom 17, nr 4. | 1973 | | | Kuleta M., Nawrocki J. | Litostratygrafia i magnetostratygrafia pstrego piaskowca w północnym obrzeżeniu Gór Świętokrzyskich | Posiedzenia Naukowe Państwowego Instytutu Gelogicznego, tom, 58, str. 109-111. | 2002 | | | Kuleta M., Niedźwiecki G., Ptaszyński T., | Tropy kręgowców z retu Baranowa, Góry Świętokrzyskie. | Przegląd Geologiczny, tom 49, str. 325-327. | 2001 | | | Senkowiczowa H. | Stratygrafia mezozoiku obrzeżenia Gór Świętokrzyskich. | Prace Instytutu Geologicznego, tom 56. Warszawa. | 1970 | | |
|
Φ: 51,061861 Δ: 20,819528