Państwowy Instytut Geologiczny Państwowy Instytut Badawczy

Geostanowiska

002435 : Stratotyp pięter turon/koniak w skarpie wiślanej, we wsi Słupia Nadbrzeżna, Słupia Nadbrzeżna 2

Informacje ogólne Cechy fizyczne Stan aktualnyCharakterystyka geologicznaDokumentacja graficzna Opracowanie BibliografiaMapa Polski

1. Nazwa obiektu:	Stratotyp pięter turon/koniak w skarpie wiślanej, we wsi Słupia Nadbrzeżna, Słupia Nadbrzeżna 2
2. Typ obiektu:	odsłonięcie geologiczne sztuczne
3. Współrzędne GPS:	Φ: 50° 57' 00,600" Δ: 21° 48' 25,200"
4. Przynależność administracyjna:	świętokrzyskie - opatowski - Tarłów (gm. wiejska)
4.1 Miejscowość:	Słupia Nadbrzeżna
5. Kraina geograficzna:	Małopolski Przełom Wisły
6. Opis lokalizacji obiektu:	Miejscowość Słupia Nadbrzeżna położona jest we wschodniej części województwa świętokrzyskiego, w dolinie Wisły- w odległości kilkunastu metrów od samej rzeki. Geograficznie przynależy do południowo-zachodniej części mezoregionu Małopolski Przełom Wisły. Do wsi wiedzie boczna droga odchodząca w miejscowości Wólka Lipowa (między Ożarowem a Tarłowem) od drogi nr 79. Samo stanowisko znajduje się na północ od wjazdu do wsi. Odsłania się w skarpie Wisły, do której bezpośrednio przylega taras zalewowy rzeki.
7. Forma własności terenu:	nieokreślona
8. Nr i nazwa arkusza mapy:	820 Annopol

1. Długość:	od: 10 m do: 10 m
2. Szerokość:	brak
3. Wysokość:	od: 12 m do: 12 m
4. Powierzchnia:	brak
5. Objętość:	brak
6. Wysokość n.p.m.:	134 m
7. Inne mierzalne cechy:	brak

1. Forma własności obiektu:	nieokreślona
2. Status:	rekomendowany do ochrony
3. Status - uwagi:	Stanowisko Słupia Nadbrzeżna w obrębie projektowanego Parku Krajobrazowego Dolina Wisły Małopolskiej. Odsłonięcie proponuje się objąć ochroną w formie stanowiska dokumentacyjnego.
4. Stan zachowania obiektu:	wymaga prac konserwacyjnych wymaga prac zabezpieczających
5. Położenie	na uboczu
6. Dostępność:	dostęp utrudniony
7. Ekspozycja:	wymagający przygotowania do ekspozycji
8. Ranga obiektu:	regionalna
9. Uwagi o położeniu i dostępności:	Z uwagi na usytuowanie stanowiska w stromej skrapie wiślanej istnieje utrudnienie w podejściu do ściany i eksploracji odsłonięcia, a tym samym w przeprowadzeniu obserwacji sukcesji skalnej. Skały w stropie profilu są silnie spękane, co stwarza zagrożenie obrywem. Zaleca się wykonanie prac zabezpieczających. Stanowisko wymaga również prac konserwacyjnych ze względu na bujną roślinność porastającą zbocza. Przy wysokim stanie wód w Wiśle dojście do stanowiska jest utrudnione lub wręcz niemożliwe.
10. Ocena atrakcyjności turystycznej:
11. Ocena atrakcyjności dydaktycznej:
12. Ocena atrakcyjności naukowej:
13. Ogólna ocena atrakcyjności obiektu:	brak
14. Pozostałe uwagi:	brak

1. Regiony strukturalne Polski:	synklinorium lubelskie
2. Wiek geologiczny:	turon koniak
3.1 Litologia:	Opoki Margle
3.2 Forma rzeźby terenu:	skarpa
3.3 Geneza:	morska
4. Opis geostanowiska:	W miejscowości Słupia Nadbrzeżna, w skarpie wiślanej, widoczny jest ok. 10-12 metrowy profil utworów górnej kredy. Występujące tu skały są silnie spękane i w większosci pokryte rozdrobnionym materiałem zwietrzelinowym.Odsłonięcie w Słupi Nadbrzeznej ma jednak niebywałe znaczenie naukowe- stanowi stratotyp pogranicza pięter turonu i koniaku. Profil wykształcony jest głównie w postaci opok. Utwory turonu reprezentują białe opoki o płytowej oddzielności, z poziomami (przerostami) czertów. Osady koniaku stanowią kontynuację sedymentacji turonu górnego. Stanowią je przede wszystkim czyste opoki i margle, rzadziej opoki zawierające czerty. W sukcesji występuje fauna o znaczeniu biostratygraficznym (skamieniałości przewodnie): liczne inoceramy z gatunku Cremnoceramus deformis i Cremnoceramus waltersdorfensis oraz amonity z gatunku Forresteria petrocoriensis. Podstawę wyróżnienia pięter górnej kredy stanowią także zespoły otwornic planktonicznych ( z rodzaju Marginotruncana sp. i Whiteinella sp.) oraz nannoplanktonu wapiennego. Profil w Słupi Nadbrzeżnej wspólnie z innym profilem pogranicza pięter turonu i koniaku Salzgitter-Salder Quarry w Niemczech pretenduje jako wzorcowy profil stratygraficzny dla dolnej granicy piętra kredy - koniaku (GSSP – Global Boundary Stratotype Section and Point).

Kliknij na zdjęciu aby obejrzeć je w powiększeniu.

Zdjęcia	Tytuł	Autor	Data wyk.
TYTUŁ ZDJĘCIA: Odsłonięcie górnokredowych opok- stratotyp koniak-turon; Słupia Nadbrzeżna AUTOR: Szymkowiak Andrzej DATA WYKONANIA: 11.08.2010	Odsłonięcie górnokredowych opok- stratotyp koniak-turon; Słupia Nadbrzeżna	Szymkowiak Andrzej	11.08.2010

1. Opracowanie:	Lidia Adach Michalina Ścibisz Magdalena Sidorczuk
2. Aktualizacje:	brak aktualizacji

Autor Tytuł Publikacja Rok wydania Uwagi ISBN Pożaryski W. Jura i kreda między Radomiem, Zawichostem i Kraśnikiem Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego 46 1948 Walaszczyk I. Turonian through Santonian deposits of the Central Polish Uplands-their facies development, inoceramid paleontology and stratigraphy Acta Geologica Polonica 42,1-2:1-122 1992 Walaszczyk I., Wood C.J. Inoceramids and biostratigraphy at the Turonian/Coniacian boundary; based on Salzgitter-Salder Quarry, Lower Saxony,Germany, and the Słupia Nadbrzeżna section, Central Poland Acta Geologica Polonica 48,4:395-434 1998 Wood C.J., Walaszczyk I., Mortimore R., Woods M. New observations on the inoceramid biostratigraphy of the higher part of the Upper Turonian and the Turonian Coniacian boundary transition in Poland, Germany and the UK Acta Geologica Polonica 54, 4:541-549 2004 Kennedy W.J, Walaszczyk I. Forresteria (Harleites) petrocoriensis (Coquand, 1859) from the Upper Turonian Mytiloides scupini Zone of Słupia Nadbrzeżna, Poland Acta Geologica Polonica 54,1:55-59 2004 Walaszczyk I., Wood C.J., Lees J.A., Peryt D., Voigt S., Wiese F. The Salzgitter-Salder Quarry (Lower Saxony, Germany) and Supia Nadbrzena river cliff section (central Poland): a proposed candidate composite Global Boundary Stratotype Section and Point for the base of the Coniacian Stage (Upper Cretaceous) Acta Geologica Polonica 60,4:445-477 2010 Włodek M., Gaździcka E. Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1: 50 000, arkusz Annopol (820) Państwowy Instytut Geologiczny 2004 Włodek M., Gaździcka E. Objaśnienia do szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50 000, arkusz Annopol (820) Państwowy Instytut Geologiczny 2009 978-83-7538-615-8

Φ: 50,950167 Δ: 21,807000